Wat is bijziendheid?

Heb je regelmatig last van hoofdpijn en vermoeide ogen? En merk je dat je problemen hebt om dingen in de verte goed te zien, zoals de ondertiteling op tv? Dan kan het zijn dat je bijziend bent. Bijziendheid wordt ook wel myopie genoemd. Bijziend zijn houdt in dat je voorwerpen die dichtbij zijn wel goed kunt zien, maar moeite hebt om iets ver weg goed te zien. Bijziendheid is een aandoening die wordt veroorzaakt door een onregelmatig gevormde oogbol of hoornvlies. Bijziendheid (myopie) komt vaak voor: ongeveer dertig procent van de Nederlandse bevolking is bijziend. Onder jongeren ligt dat percentage zelfs nog hoger: bijna de helft van de twintigers heeft last van bijziendheid. Als je bijziend bent heb je lenzen nodig met een min-sterkte om weer een scherp beeld te krijgen.

Lees verder om meer te lezen over bijziendheid en wat de tekenen zijn dat je bijziend bent.

Wat veroorzaakt bijziendheid (myopie)?

Bijziendheid treedt op wanneer het oog of het hoornvlies te lang is. De afstand tussen de voorkant en achterkant van het oog is dan te groot of het hoornvlies is te bol voor de lengte van het oog. Normaal vallen lichtstralen het oog binnen via het hoornvlies en gaan dan via de pupil naar de ooglens. Zowel de ooglens als het hoornvlies breken de lichtstralen. De lichtstralen komen dan achter de ooglens samen in één punt. Bij een normaal oog vallen de lichtstralen samen op het netvlies. Als je bijziend bent worden de lichtstralen niet meer correct gebogen. De lichtstralen komen niet samen op het netvlies maar voor het netvlies. Op het netvlies zelf ontstaat dan een wazig beeld als je kijkt naar iets in de verte. Dit kan twee redenen hebben:

1. Het oog is te lang - De afstand tussen het hoornvlies en het netvlies is dan te groot. Dit noemen we as-myopie of axiale myopie. Dit is de meest voorkomende vorm van bijziendheid.

2. Het hoornvlies of de ooglens is te bol - In dit geval worden de lichtstralen te veel gebroken. Deze zeldzame vorm van bijziendheid heet refractieve myopie (of brekingsmyopie).

Bijziendheid is een voorbeeld van een refractieafwijking. Een refractieafwijking houdt in dat er bij het oog een fout zit in het brekingssysteem, waardoor de beelden niet goed geprojecteerd worden op het netvlies. Er zijn verschillende soorten refractieafwijkingen: bijziendheid, verziendheid (dit heet ook wel hyperopie) en cilindrische afwijkingen. Er zijn verschillende soorten bijziendheid:

• Lage myopie: met sterktes tussen -0.50 en -3.00 D

• Matige myopie: met sterktes tussen -3.00 en -6.00 D

• Hoge myopie: een sterkte van -6.00 D of hoger

Verschil bijziend en verziend

Bijziendheid is het tegenovergestelde van verziendheid, waarbij je juist objecten dichtbij niet goed kunt zien. Als je bijziend bent draag je lenzen met een min-sterkte, als je verziend bent lenzen met een plus-sterkte. Een andere oogafwijking is astigmatisme, dit wordt ook wel een cilinderafwijking genoemd. Als je astigmatisme hebt heeft het hoornvlies een onregelmatige kromming. Hierdoor projecteert het licht op verschillende brandpunten in het oog in plaats van op slechts één brandpunt. Je krijgt daardoor een wazig zicht. Bij astigmatisme heb je lenzen met een cilinder nodig.

Genetische factoren spelen een belangrijke rol bij bijziendheid, maar ook andere factoren spelen een rol bij het ontwikkelen van myopie. Veel dichtbij kijken op jonge leeftijd (bijvoorbeeld lezen of naar een tablet kijken), kan zorgen voor een grotere kans op het ontwikkelen van bijziendheid. Je ogen raken dan gewend aan dichtbij kijken en kunnen op termijn niet meer goed in de verte kijken. Je oogbol wordt in zo’n geval langzaam ovaal, terwijl deze rond hoort te zijn.

Symptomen van bijziendheid

Veelvoorkomende symptomen van bijziendheid (myopie) zijn:

• Regelmatig last hebben van hoofdpijn

• Vermoeide ogen

• Niet goed kunnen zien tijdens het autorijden, vooral in het donker

• Een wazig zicht wanneer je probeert te focussen op objecten in de verte

• Vaak met je ogen knijpen om iets in de verte goed te kunnen zien

Bijziendheid wordt vaak ontdekt op de lagere schoolleeftijd of tijdens de puberteit. Aanwijzingen dat een kind bijziend is kunnen zijn:

• Vaak met de ogen knipperen

• In de ogen wrijven

• Objecten in de verte niet kunnen zien

• Dichtbij de televisie zitten of moeite hebben om het schoolbord goed te kunnen zien

• Met de ogen knijpen om iets in de verte te kunnen zien

Soms duurt het lang voordat mensen ontdekken dat ze bijziend zijn. Dit is een van de redenen waarom het zo belangrijk is om regelmatig naar de opticien te gaan voor een oogtest. Wij raden aan om dit om het jaar te doen, zodat de opticien je gezichtsvermogen kan checken en om te controleren of er veranderingen in je zicht zijn. Als je bijziend bent is het belangrijk om lenzen of een bril te dragen met de juiste sterkte.

Bijziendheid en contactlenzen

Als je bijziend bent is daar gelukkig een makkelijke oplossing voor: lenzen dragen. Met lenzen kun je alles om je heen perfect zien. Afhankelijk van wat jij het prettigste vindt kun je kiezen voor maandlenzen, daglenzen of tweewekelijkse lenzen. Kies bijvoorbeeld voor een populaire contactlens zoals 1 Day Acuvue Moist, everclear lenzen (bijvoorbeeld everclear ELITE of everclear ACTIVE) of Dailies Total 1.

Overleg met je opticien welk merk contactlenzen het meest geschikt is voor jouw ogen. Lees op onze pagina over lenzen dragen alles wat je moet weten over het dragen van lenzen. Heb je vragen over contactlenzen? Dan kun je natuurlijk altijd contact opnemen met onze klantenservice.

Je ogen laten laseren bij bijziendheid

Hoewel contactlenzen de gemakkelijkste manier zijn om bijziendheid te corrigeren, kun je natuurlijk ook kiezen voor het dragen van een bril. Heb je in ernstige mate last van bijziendheid? Dan is een laserbehandeling wellicht een optie, dit wordt ook wel LASIK genoemd. Of je hiervoor in aanmerking komt is onder andere afhankelijk van de dikte van je hoornvlies en de grootte van je pupil. Bij LASIK wordt met behulp van een laser een laagje hoornvlies losgemaakt en omgeklapt. Zo kunnen de lasers zich op een diepere laag van het hoornvlies richten. Na de behandeling wordt het flapje teruggeplaatst. Hoe hoger de sterkte is, hoe meer de oogvorm moet worden aangepast. PRK is ook een optie, hierbij corrigeren de laserstralen rechtstreeks de oppervlakte van het hoornvlies. Deze behandelingen zijn alleen geschikt voor volwassenen, voor kinderen en tieners is laseren helaas nog geen optie. Een andere optie is orthokeratologie. Hierbij draag je ‘s nachts speciale harde lenzen die de vorm van je oog veranderen, waardoor de sterkte van je oog verandert.

Gezonde ogen

Hoewel je bijziendheid niet kan voorkomen, hebben sommige onderzoeken aangetoond dat je de ontwikkeling van bijziendheid wel kunt vertragen door je levensstijl aan te passen en goed te zorgen voor de gezondheid van je ogen. Zo is het altijd goed om je ogen te beschermen tegen schadelijke uv-stralen door een zonnebril te dragen in combinatie met lenzen met een uv-filter. Zorg er ook voor dat je regelmatig pauze neemt en in de verte kijkt als je veel achter de computer werkt of lang naar de tv kijkt, zo voorkom je vermoeide ogen. Voor kinderen is het goed om veel buiten te spelen en niet te veel schermtijd te krijgen.

Kinderen en bijziendheid

Bijziendheid bij kinderen wordt vaak vastgesteld als ze tussen de zes en twaalf jaar oud zijn. De sterkte verslechtert op deze leeftijd vaak snel. Om bijziendheid of andere oogproblemen (zoals een lui oog, astigmatisme of glaucoom) vast te stellen is het belangrijk om met kinderen jaarlijks naar de opticien te gaan. Contactlenzen, een speciaal soort oogdruppels en orthokeratologie kunnen in sommige gevallen helpen bij het corrigeren van bijziendheid bij kinderen.