Is koffie slecht voor je ogen?

Heb je slecht geslapen en word je wakker met wallen onder je ogen? Veel mensen beginnen de dag in zo'n geval met een kop koffie. Koffie speelt een grote rol in ons dagelijks leven. Wereldwijd worden er dagelijks zo'n 2 miljard koppen koffie gedronken.

Cafeïne is een natuurlijke en prettige manier om een dosis extra energie te krijgen. Cafeïne stimuleert de hersenen, waardoor je je wakker en alert voelt. Je kunt het vergelijken met dat gevoel dat je krijgt als je 's ochtends na het douchen je lenzen in doet. Als je met mate koffie drinkt kan dit een gunstig effect hebben op je gezichtsvermogen. Zo zorgt koffie voor verlichting als je last hebt van droge ogen en koffie beschermt je ogen tegen beschadiging van het netvlies. Maar helaas kan teveel koffie een negatief effect hebben op de gezondheid van je ogen, zowel op korte termijn als op lange termijn.

Hoeveel koffie kun je drinken?

Het is moeilijk om daar een antwoord op te geven, omdat het cafeïnegehalte van koffie sterk verschilt: van 50 mg per kopje koffie tot meer dan 400 mg. In een gewone kop koffie die je thuis maakt zit ongeveer 95 mg cafeïne, terwijl een Starbucks Grande Americano meer dan 300 mg bevat. Onderzoek wijst uit dat het drinken van drie kopjes koffie per dag voor de meeste mensen gunstig kan zijn. Matige koffieconsumptie wordt in dit onderzoek in verband gebracht met een lager risico op diabetes, dementie en zelfs sommige vormen van kanker.

Koffiebonen bevatten chlorogeenzuur, een antioxidant die helpt de bloeddruk te verlagen en de bloedsomloop te verbeteren. Chlorogeenzuur kan helpen het lichaam te beschermen tegen een aandoening die hypoxie wordt genoemd en die wordt veroorzaakt door een gebrek aan zuurstof. Het netvlies is heel kwetsbaar voor hypoxie, dus het drinken van koffie kan schade aan je ogen en gezichtsvermogen helpen voorkomen. Testen met chlorogeenzuur hebben aangetoond dat het de achteruitgang van het netvlies kan voorkomen, maar er is nog geen solide bewijs dat het drinken van koffie hierbij kan helpen.

Als je echter dagelijks meer koffie drinkt dan de aanbevolen hoeveelheid, dan kan dit van invloed zijn op je gezondheid en je gezichtsvermogen. Dit komt omdat je een hoger risico loopt op het ontwikkelen van chronische aandoeningen zoals glaucoom.

Kan koffie glaucoom veroorzaken?

Drankjes die cafeïne bevatten kunnen zorgen voor een verhoogde bloeddruk en een verhoogde druk in je ogen. Het is bekend dat een constant hoge oogdruk glaucoom veroorzaakt. Er kan dus een verband zijn tussen het aantal kopjes koffie dat je drinkt en het ontwikkelen van glaucoom (een van de belangrijkste oorzaken van blindheid ter wereld).

Een onderzoek uit 2012 door de Harvard Medical School wees uit dat er inderdaad een verband was tussen het drinken van meer dan drie kopjes koffie per dag en het ontwikkelen van glaucoom. Dit gebeurt wanneer een opeenhoping van vocht in de ogen de druk op de oogzenuwen verhoogt. De onderzoekers ontdekten ook dat deze toename van het risico op glaucoom duidelijker zichtbaar was bij mensen bij wie glaucoom in de familie zit.

Hoewel dit onderzoek een verband zou kunnen aantonen, betekent dit niet dat als je veel koffie drinkt, je zeker glaucoom zult krijgen. Bij veel deelnemers aan het onderzoek zat glaucoom bijvoorbeeld in de familie en het is bewezen dat dat een belangrijke factor is bij het ontwikkelen van glaucoom. Het draait allemaal om hoe je lichaam omgaat met cafeïne. Deze resultaten zijn ook gebaseerd op regelmatig teveel koffie drinken: dus elke dag meer dan drie koppen koffie drinken in plaats van zo nu en dan een extra kopje koffie op een drukke dag.

Kan koffie helpen bij het voorkomen van diabetes?

Als je regelmatig koffie drink loop je schijnbaar minder kans op het ontwikkelen van type 2 diabetes en de daarbijbehorende complicaties (zoals diabetische retinopathie). Onderzoekers van Harvard hebben meer dan twintig jaar lang een groep deelnemers gevolgd, waarbij ze nauwlettend in de gaten hielden hoeveel koppen koffie de deelnemers dagelijks dronken. De onderzoekers ontdekten dat de deelnemers die hun dagelijkse koffie-inname in de loop van de tijd verhoogden met één kopje of meer wel 11% minder risico hadden om diabetes type 2 te ontwikkelen. Bij de deelnemers die hun inname met een kopje of meer per dag verminderen werd het risico met 17% verhoogd.

Dit kan een beetje verwarrend zijn voor mensen met diabetes, want als je diabetes hebt wordt juist altijd geadviseerd om niet te veel koffie te drinken. Een onderzoek uit 2004 heeft aangetoond dat een dosis cafeïne voor het eten resulteert in een hoger gehalte bloedglucose na de maaltijd en een toename van de insulineresistentie. Het kan zijn dat het positieve effect van koffie meer te maken heeft met de manier waarop je lichaam cafeïne verwerkt dan met koffie zelf.

Het is nog steeds niet helemaal duidelijk of en hoe koffie het gezichtsvermogen beïnvloedt en waarom koffie een ander effect lijkt te hebben op het lichaam dan andere drankjes die cafeïne bevatten, zoals thee en energiedrankjes. Zoals met alles is het aan te raden om vooral met mate van koffie te genieten en om te proberen om zeker niet meer dan 400 mg per dag te gebruiken.